Budowa opony: bieżnik, bark i bok
Jak zbudowane są opony?
Wewnętrzna struktura nowoczesnych opon radialnych składa się głównie z: opasania, osnowy, piętki oraz piętki stopki.
Opasanie
Sztywna ramowa konstrukcja składająca się z tekstylnych i/lub spiralnych metalowych warstw, krzyżujących się niedużym kątem. Położone pod bieżnikiem, odpowiedzialne za stabilizację osnowy na powierzchni nadruku. Poprawia również właściwości jezdne i rozkład obciążenia w przekroju opony.
Osnowa
Wytrzymała struktura składająca się z jednej lub kilku warstw gumy. Przenosi obciążenie z bieżnika na felgę i przyczynia się do poprawy komfortu jazdy.
Piętka stopki
Połączenie między oponą a felgą. W oponach bezdętkowych utrzymuje ciśnienie powietrza.
Stopka
Metalowa obręcz składająca się ze stalowych drutów. Osnowy są przymocowane do stopki.
Rodzaje bieżnika
Wyróżnia się trzy rodzaje wzorów bieżników: symetryczny, asymetryczny i kierunkowy.
Bieżnik asymetryczny
Wewnętrzna część opony ma inny wzór niż zewnętrzna. Rolą wzoru asymetrycznego jest przekazanie różnym częściom opony innych funkcji. Zewnętrzna część ma większe, mocniejsze lamele, które lepiej sobie radzą z naciskiem podczas pokonywania zakrętów. Wewnętrzna cześć ma głębsze rowki, które mają na celu szybsze pozbywanie się wody. W celu zapewnienia prawidłowego montażu na feldze, boczne ściany opony mają napisy „wewnątrz” i „zewnątrz”.
Bieżnik symetryczny
Opona ma taki sam wzór jak bieżnik, dlatego można ją montować na felgę dowolną stroną, bez względu na wygląd.
Bieżnik kierunkowy
Opona kierunkowa ma ściśle określony kierunek obrotu. Taki rodzaj opon zapewnia doskonałą jazdę na mokrych drogach z uwagi na odprowadzenie wody i lepszą ochronę przed aquaplaningiem.
W celu zapewnienia prawidłowego montażu na feldze, na boku opony widnieje strzałka z napisem „rotation”, wskazująca kierunek obrotu.
Struktura
Nowoczesne opony samochodowe mają strukturę radialną. Struktura ta jest oznaczona literą R (np. 205/55R16).
W tego rodzaju strukturze osnowy są wykonane z tekstylnych kordów ułożonych w warstwy radialne, leżące na przekroju poprzecznym opony.
Aby poprawić stabilność, zazwyczaj umieszcza się tak zwane opasanie na osnowie, pod bieżnikiem.
Opony odporne na przebicie typu „run flat”
Opony typu „run flat” zaprojektowano tak, aby zapewniały wydajność i bezpieczeństwo, nawet jeśli już nie ma w ogóle ciśnienia w kołach. Takie opony umożliwiają dalszą bezpieczną jazdę, nawet przy praktycznie zerowym ciśnieniu (gdy w oponie nie ma powietrza), na odległość 8 km przy maksymalnej prędkości 8 km/h. Opony typu „run flat" są opracowywane we współpracy z wiądącymi producentami samochodów oraz są projektowane i tworzone przy uwzględnieniu specyfiki poszczególnych pojazdów. Oznacza to, że takie opony można zamontować tylko do samochodów posiadających system monitorowania ciśnienia w oponach.
Specyfika strukturalna, która odróżnia ten model od pozostałych polega na szczególnej strukturze „samonośnej” ściany bocznej. Jest ona w stanie wytrzymać pionowe i poprzeczne obciążenia poruszającego się pojazdu, nawet w przypadku braku ciśnienia, umożliwiając pojazdowi dalszą jazdę. Taka specyfika, umożliwiająca kierunkowość i mobilność nawet przy zerowym ciśnieniu pozwala kierowcy dotarcie do punktu serwisowego (więcej informacji o parametrach znajduje się w instrukcji obsługi pojazdu). Dzięki temu nie będziesz musiał zmieniać koła na poboczu drogi i nie utkniesz na drodze w niekorzystnych warunkach pogodowych.
Elementy opony samochodowej
Patrząc na oponę, można wyróżnić następujące elementy:
- bieżnik
- barki
- ściana boczna
Bieżnik
Element opony, który ma bezpośredni kontakt z nawierzchnią. Składnikiem tego elementu są połączone warstwy gumy i substancji chemicznych tworzących lamele i rowki. Bieżnik absorbuje wibracje oraz nierówności terenu, utrzymuje przyczepność na mokrej i suchej nawierzchni oraz niweluje hałas.
Barki
Krawędź bieżnika łącząca się ze ścianą boczną. Głównym zadaniem barków jest utrzymanie opony podczas pokonywania zakrętu oraz niwelowanie odkształcania się opony w trakcie wykonywania zakrętów.
Ściana boczna
Obszar pomiędzy barkiem opony, a stopką. Chroni osnowę i poprawia parametry jazdy.
Budowa opon I komponenty ogumienia
W obecnie produkowanych oponach stosuje się nowoczesne rozwiązania, dzięki którym nie ma konieczności stosowania tradycyjnej dętki. Opony te znane są powszechnie jako bezdętkowe.
Opony bezdętkowe są zdecydowanie lepsze jakościowo niż opony z dętką pod względem:
- Bezpieczeństwa - Jeżeli opona zostanie przebita, ciśnienie w oponie spada znacznie wolniej co pozwala na utrzymanie kontroli nad pojazdem.
- Ekonomii - Mniejsza waga koła, szybszy i łatwiejszy montaż oraz demontaż.
- Komfortu - Bardziej precyzyjne wyważenie koła.
Bezdętkowe i dętkowe opony nie są rekomendowane do montażu na jednym pojeździe.
Bieżnik
Guma jest głównym komponentem struktury bieżnika, zaprojektowanej w celu utrzymania ciśnienia w oponie. Podstawowym zadaniem bieżnika jest również radzenie sobie ze wszystkimi siłami wynikającymi z kontaktu opony z nawierzchnią.
Felga
Felga jest metalowym komponentem, który łączy piastę z oponą w sposób stały ale nie permanentny.
Ciśnienie w oponie
Ciśnienie jest kluczowym elementem wpływającym na utrzymanie wysokich cech jakościowych opony podczas jazdy oraz ma wpływ na zjawisko rezystancji komponentów opony. Ciśnienie odgrywa kluczową rolę w bezpieczeństwie podczas prowadzenia.
Jak rozmiar
Instrukcja pojazdu zawiera wszystkie dane dotyczące homologacji danego producenta.
Wszystkie wskazane pomiary są technicznie i prawnie obowiązujące. Pojazd posiadający opony niezgodne z zaleceniami producenta (homologacją) może nie zostać dopuszczony do ruchu zgodnie z obowiązującymi przepisami ruchu drogowego.
Nie dopuszcza się zmiany indeksów wskazanych w homologacji przy zachowaniu tego samego rozmiaru.
Dla przykładu, pojazd posiadający homologację na następujące rozmiary:
- 225/45R17 94W
- 225/40R18 92W
- 205/55R16 91V
- 215/55R16 93V
- 195/65R15 91H
Nie może mieć zamontowanych rozmiarów:
- 225/45R17 91H
- 225/40R18 91V
- 205/55R16 91H
Dobór opon do samochodu
Dwa najważniejsze czynniki w trakcie wybierania opony:
1 - Obowiązkowo należy stosować się do wytycznych producenta danego pojazdu zawartych w homologacji (rozmiar, indeks prędkości, nośności).
2 - Indywidualne preferencje kierowcy w odniesieniu do stylu jazdy, warunków drogowych oraz klimatu nie zapominając o wytycznych z homologacji. Aby określić właściwy rozmiar i parametry opony należy kierować się uniwersalnymi "oznaczeniami" znajdującymi się na ścianie opony.
Indeks nośności. Wskaźnik ten określa maksymalne obciążenie, które może zostać przyjęte przez jedną oponę.
Dopuszczalne jest użycie opon z indeksem takim samym bądź wyższym, określonym w homologacji.
Rola I funkcje opon samochodowych
Opona nie jest jedynie dodatkiem ale podstawowym elementem technicznym, który wpływa na bezpieczeństwo jazdy oraz osiągi pojazdu. Wiedza na temat opony jest bardzo ważna w celu utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa i zagwarantowania najlepszych osiągów pojazdu.
Opona jest tak naprawdę połączeniem pojazdu z drogą.
Jej rolą jest: utrzymanie masy pojazdu, przekazywanie mocy silnika pojazdu na nawierzchnię, utrzymywanie właściwego kierunku jazdy, przyczepność i hamowanie, czynny udział w amortyzacji pojazdu.
Podstawowe wymaganie dotyczące opon można ubrać w dwa słowa: bezpieczeństwo i niezawodność.
Bezpieczeństwo: mieszanka technicznych właściwości opony mających wpływ na jakość prowadzenia i stabilność pojazdu w trakcie jazdy oraz utrzymanie przyczepności bez względu na panujące warunki (droga, prędkość, warunki atmosferyczne).
Niezawodność: Utrzymanie parametrów technicznych oraz jakościowych opony na niezmiennie wysokim poziomie.
Aquaplaning
Aquaplaning to zjawisko polegające na utracie przyczepności wskutek tworzenia się warstwy wody pomiędzy oponą a nawierzchnią.
Badanie techniczne samochodu: porady i wskazówki
Wszystkie pojazdy muszą okresowo przechodzić badanie techniczne, wymagane przepisami prawa, stanowiące poświadczenie ich zdatności do swobodnego poruszania się po drogach.
Najczęściej zadawane pytania: opony zimowe
W okresach przejściowych (zima-wiosna i jesień-zima), gdy warunki pogodowe są zmienne, a także w przypadku wyjazdów w góry lub w razie opadu śniegu w niezwykłej porze roku opony letnie mogą nie posiadać odpowiedniej przyczepności, co doprowadzić może do niebezpiecznej sytuacji na śliskiej drodze pokrytej mieszanką deszczu, śniegu i błota.
Hamowanie na mokrej nawierzchni
Na mokrej nawierzchni droga hamowania znacznie się wydłuża. Im płytszy bieżnik, tym dłuższa droga hamowania, która i tak wydłuża się na mokrej nawierzchni
Oznaczenie, DOT i homologacja opon
Oznaczenie DOT wskazuje na zgodność opony ze standardami Ministerstwa Transportu. Stanowi także podsumowanie ważnych informacji o oponie. Homologacja to potwierdzenie przez właściwą instytucję nadzoru, że dany wyrób jest zgodny z odpowiednimi przepisami i posiada odpowiednie parametry.
Zużycie i konserwacja opon
Zużycie bieżnika opony powstaje na skutek tarcia pomiędzy składnikiem bieżnika a podłożem. Podczas zwykłych obrotów bieżnik ulega deformacji na obszarze, który ma kontakt z podłożem i w związku z tym zmniejsza swoją prędkość obwodową. Powoduje to ścieranie i tym samym zużycie.